Konferencja miłośników techniki kolejowej

W dniach 13-14 maja 2024 r. w Pogorzelicy odbyła się I Konferencji Muzeów i Operatorów Tras Kolei Wąskotorowych w ramach XXI Forum Dziedzictwa Sztuki Inżynieryjnej. Organizatorem wydarzenia było Stowarzyszenie Muzeów Sztuki Inżynieryjnej oraz Gmina Rewal. Partnerami imprezy była Nadmorska Kolej Wąskotorowa Sp. z o.o., Narodowe Muzeum Techniki w Warszawie, IG Preßnitztalbahn e.V., Museumsbahn Steinbach – Jöhstadt, Interessengemeinschaft Preßnitztalbahn e. V. oraz Muzeum Rybołówstwa Morskiego w Niechorzu. Imprezę w Pogorzelicy wsparły Związek Powiatów Polskich oraz Nadleśnictwo Gryfice. W wydarzeniu w Pogorzelicy wzięło udział ponad 40 osób z całej Polski.

Obrady otworzyli organizatorzy - prof. Michał Woźniak prezes Stowarzyszenia Muzeów Sztuki Inżynieryjnej oraz Konstanty Tomasz Oświęcimski – Wójt Gminy Rewal.

Powitania oraz życzenia dla uczestników przekazali również wicewojewoda zachodniopomorski Bartosz Brożyński, Starosta gryficki Ryszard Chmielowicz oraz gospodarz Ośrodka Szkoleniowo-Wypoczynkowego „Bażyna” Lasów Państwowych w Pogorzelicy Paweł Gzyl – nadleśniczy Nadleśnictwa Gryfice.

W konferencji wzięli udział wybitni znawcy tematyki kolejowej, a wśród nich jeden z najwybitniejszych ekspertów - prof. PAN Zbigniew Tucholski, który rozpoczął konferencję referatem pt. Negatywne i Pozytywne Przykłady Rewitalizacji Kolei Wąskotorowej w Polsce po 1989r.

Robert Kola z Narodowego Instytutu Dziedzictwa przybliżył Pionierską Inicjatywę Ochrony Konserwatorskiej Kolei Wąskotorowej Cukrowni Ostrowite. Dobre praktyki w muzealnictwie kolejowym przedstawił dyrektor Muzeum Historycznego w Ełku dr Rafał Żytyniec – Kolej na Muzeum. Rewitalizacja i zagospodarowanie Ełckiej Kolei Wąskotorowej na potrzeby Muzeum Historycznego w Ełku. Andrzej Kisiel ze Stowarzyszenia Koszalińska Kolej Wąskotorowa zrelacjonował działania społeczników, ratujących dziedzictwo kolei wąskotorowej Koszalinie. Robert Michalak, popularyzator historii kolei wygłosił referat pt. Gryficka Kolej Dojazdowa Jako Element Rozwoju Gospodarczego Pomorza Zachodniego.

W wymianie doświadczeń wzięli udział także przedstawiciele niemieckiej gminy partnerskiej Putbus reprezentujący IG Preßnitztalbahn e.V. oraz Museumsbahn Steinbach. W referacie pt. Rugijska Kolej Wąskotorowa Gotowa na Przyszłość przedstawiono historię rugijskiej kolejki oraz nowe pomysły rozwoju kolei wąskotorowej na wyspie Rugii. W konferencji w Pogorzelicy wziął udział również prezes spółki Nadmorska Kolej Wąskotorowa Janusz Cetera, który w prezentacji pt. Nadmorska Kolej Wąskotorowa Jako Markowy Produkt Turystyczny Województwa Zachodniopomorskiego podsumował ponad 10- letnią działalność spółki. Na zakończenie pierwszego dnia konferencji Paweł Pawłowski, pełnomocnik wójta Gminy Rewal ds. dziedzictwa kulturowego wygłosił wykład pt. Nadmorska Kolej Wąskotorowa w Krajobrazie Kulturowym Wybrzeża Rewalskiego.

W drugim dniu konferencji przedstawiciel organizatorów Paweł Pawłowski zaprosił uczestników konferencji na podróż studyjną szlakiem infrastruktury kolejowej. Na trasie znalazły się m.in. zabytkowy most konstrukcji systemu Franz’a Visintini w Nowielicach, Wystawa Zachodniopomorskich Kolei Wąskotorowych, zaplecze techniczne Nadmorskiej Kolei Wąskotorowej w Gryficach oraz zlokalizowane w Karnicach skrzyżowanie trasy kolei wąskotorowej ze zlikwidowaną linią kolejową nr 407, łączącą niegdyś Kamień Pom. z Trzebiatowem. Zwieńczeniem wyjazdu studyjnego był przejazd pociągiem Nadmorskiej Kolei Wąskotorowej z Karnic do Pogorzelicy. W trakcie przejazdu omówione zostały kluczowe obiekty turystyczne, położone na trasie wąskotorówki.

Podsumowując dwudniową konferencję w Pogorzelicy należy zaznaczyć, że było to pierwsze tego typu wydarzenie o zasięgu ogólnopolskim, które rewalski samorząd zorganizował w oparciu o swoje doświadczenia, dotyczące przejęcia i uratowania przed zniszczeniem jednej z historycznych linii Gryfickiej Kolei Dojazdowej. Z pewnością nie było to ostatnie spotkanie osób, związanych z muzealnictwem kolejowym, służące upowszechnianiu dziedzictwa techniki, a także wymianie doświadczeń pomiędzy muzeami państwowymi, samorządowymi i prywatnymi. Wójt Konstanty Tomasz Oświęcimski zapowiedział kontynuację spotkań miłośników kolei w ramach Konferencji Muzeów i Operatorów Tras Kolei Wąskotorowych w Gminie Rewal.